Jak zorientować się czy pasujesz do kultury organizacji firmy, w której chcesz pracować?
Dopasowanie pracownika do kultury organizacji jaka panuje w firmie, to jeden z najważniejszych elementów, który decyduje o tym, czy pracownik będzie z pracy zadowolony (oraz czy jego pracodawca będzie zadowolony z niego). Brak dopasowania – czyli nieumiejętność odnalezienia się w firmie, jest jedną z najczęstszych przyczyn, dla których pracownicy rezygnują z pracy w danej firmie i bywa częstym powodem, dla których pracownik jest zwalniany. Jak zorientować się już w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej czy będzie ci w firmie dobrze?
Konsekwencje podjęcia pracy w firmie, w której panująca kultura organizacji nie będzie nam odpowiadać są szerokie. W skrócie można powiedzieć, że praca w takiej firmie będzie nas coraz bardziej frustrować. Co się dzieje, kiedy nie możemy się do firmy dopasować?
- Mamy trudności z porozumieniem się z kolegami z pracy i wspólną pracą nad zadaniami (bo mamy różne cele i oczekiwania względem sposobu wykonania zadania),
- Relacje z przełożonym są konfliktowe (bo się nie rozumiemy, nie akceptujemy oczekiwań szefa, nie umiemy się do nich dopasować),
- Nie czujemy się akceptowani w firmie
- Nie jesteśmy zaangażowani w firmę (bo nie potrafimy się dopasować do jej norm i wartości – są sprzeczne z naszymi lub są nam obojętne),
- Wchodzimy w ciągłe konflikty z pozostałymi pracownikami,
- Ciągle nam czegoś brak (motywacji, możliwości rozwoju, ciekawych zadań),
- Nie jesteśmy w stanie zaakceptować tego, w jaki sposób organizacja funkcjonuje (denerwują nas zasady panujące w firmie, kontestujemy jej sposób działania),
W końcu wszystko zaczyna nam przeszkadzać, począwszy od dress code i tym, jak pracownicy zwracają się do siebie, na naszych osobistych zadaniach skończywszy. Ta frustracja owocuje albo tym, że zaczynamy szukać pracy, albo tym, że staje się tak bardzo widoczna dla przełożonego, że w końcu się z nami żegna.
Jak zatem – już na etapie rekrutacji – określić to, czy kultura organizacji, do której chcemy się dostać będzie nam odpowiadać? Nie jest to zadanie proste – pamiętajmy, że w trakcie procesu rekrutacyjnego, nie tylko my się kreujemy. Robi to również firma, która chce zachęcić kandydata do tego, by podjął decyzję o zatrudnieniu. Dlatego nie zawsze od razu widzimy, że zasady pracujące w firmie nie będą nam odpowiadać. Wiele firm cierpi na tzw. schizofrenię organizacyjną (czyli komunikowane jest jedno a robione drugie – np. firma mówi, że zależy jej na rozwoju pracowników, ale nikt nie uczestniczy w żadnych szkoleniach, bo firma ich nie wspiera). Za pomocą kilku pytań i obserwacji firmy oraz osób, z którymi spotkamy się na rekrutacji możemy jednak wyciągnąć kilka wniosków dotyczących tego, jak naprawdę wygląda praca w danej firmie.
Świadomość własnych potrzeb
Aby dobrze wybrać nową firmę, musimy przede wszystkim mieć świadomość tego, czego my potrzebujemy by w pracy czuć się dobrze. Ta świadomość przychodzi z wiekiem i doświadczeniem. Młodzi ludzie, nie mając porównania, często nie potrafią określić czego potrzebują. Jeśli jesteś na tym etapie – nie martw się – prędzej czy później do tego dojrzejesz, a błędy które popełnisz po drodze, traktuj jako lekcję.
Warto też przed rozmową kwalifikacyjną zastanowić się, na czym najbardziej nam zależy. Przykładowo, zależeć może nam na tym by:
- Firma wspierała rozwój pracowników (umożliwiała udział w szkoleniach, pozwalała na wewnętrzne awansy),
- Relacje z kolegami z pracy były nie tylko czysto zawodowe (chcemy mieć w pracy przyjaciół, osoby bliskie, zależy nam na tym, by atmosfera była przyjacielska) – i odwrotnie, możemy nie chcieć zbyt wielu kontaktów z kolegami poza pracą.
- Szef był osobą, którą szanujemy i która wzbudza autorytet,
- Naczelną zasadą firmy była dobra relacja z klientami (lub odwrotnie, może być dla nas ważne to, by generować wynik, a jakimi metodami to osiągamy, jest już inną kwestią),
- Firma ustalała jasne zasady i procedury (lub była maksymalnie elastyczna),
- Miejsce pracy było spokojne i ciche (w efekcie „open space” będzie naszym koszmarem)
Świadomość tego, co jest dla ciebie ważne, pozwoli ci nie tylko lepiej wybrać firmę, ale również efektywniej odnaleźć się w organizacji. Nie myl też dopasowania do kultury organizacji z dopasowaniem do zadań i obowiązków – może zdarzyć się tak, że sposób pracy w firmie będzie ci odpowiadał, ale zadania, które będziesz dostawał będą zbyt trudne (lub zbyt łatwe, nużące) – w takiej sytuacji tez będziesz się w pracy męczył, ale ze zgoła innych powodów niż to, że nie pasujesz do firmy.
Jak zbadać to, czy będziesz pasować do firmy?
Analiza strony internetowej
Przede wszystkim przyjrzyj się witrynie www. Już z takiej prostej obserwacji możesz wyciągnąć kilka wniosków:
Nowoczesna, ciekawa strona sugeruje równie nowoczesną firmę. Przestarzała, może zaś oznaczać, że firma jest oporna na innowacje i zmiany.
Istnienie zakładki poświęconej karierze, pracy czy wartościom firmy sugeruje, że firma myśli o swoich pracownikach i kandydatach. Brak takiej zakładki może oznaczać zarówno to, że ludzie są w firmie mniej ważni, jak i to, że firma rzadko prowadzi nabór (zatem pracownicy są z reguły zadowoleni i nie odchodzą z firmy).
Pamiętaj również o tym, e strona internetowa – jak papier – przyjmie wszystko – zatem to, co zostało napisane o tym, jakie w firma ma wartości, może nie być prawdą. Sprawdzisz to bardzo łatwo – pytając o wartości firmy na rozmowie kwalifikacyjnej – jeśli Twój przyszły szef ich nie pamięta, lub mówi o czymś zupełnie innym niż to, co przeczytałeś na stronie, to masz jasność, że opis jest nieco na wyrost.
Pytania na rozmowie kwalifikacyjnej, które warto zadać:
Jak się tu pracuje?
To bardzo ogólne pytanie, ale skuteczne właśnie dzięki tej ogólności – bo to, co powie ci manager ds. rekrutacji lub przyszły szef będzie odzwierciedleniem tego, co według nich w pracy w tej firmie jest najważniejsze. Zwróć uwagę na to, czy twój rozmówca stosuje ogólniki typu (dobrze, pracuje się dobrze) i nie przechodzi do żadnych konkretów – może to oznaczać, że tak naprawdę nie wie co powiedzieć, nie potrafi określić mocnych stron organizacji (a jak szef czy pracownik HR powinien umieć to zrobić) i w efekcie może to oznaczać że sam jest z pracy niezadowolony bądź w organizacji panuje spory stres i napięcie, o którym nie chce powiedzieć wprost.
Jakie są najczęstsze powody rotacji?
To ostre pytanie, ale daje ci dość dobry obraz tego, czy to pracownicy odchodzą, czy są zwalniani. I czy firma uważa, że rotacja jest problemem czy też nie. Odpowiedź na takie pytanie pozwoli ci też określić jakie są priorytety firmy – wyniki, dopasowanie do firmy, rozwój. Zwróć uwagę na to, czy twój rozmówca odpowiada swobodnie i otwarcie czy też spiął się i zaczyna lawirować.
Czego oczekuje się od pracownika na tym stanowisku? Jaka Pana zdaniem powinna to być osoba, by sobie poradzić?
W tym pytaniu – które pozornie wydaje się skupiać na zadaniach – zawarty jest duży ładunek wiedzy na temat wartości panujących w firmie i tego, za co ceni się pracowników. Jeśli przykładowo, szef odpowie, że „wyników i terminowości” – to wiesz już, że firma nastawiona jest na jak najszybsze wykonywanie zadań powierzanych pracownikom. Jeśli szef odpowie, że zaangażowania w firmę, to może oznaczać to, że oczekuje pracy po godzinach, myślenia o firmie, poza pracą, ale również to, że oczekuje innowacyjności, pomysłów i chęci bycia związanym z firmą na dłużej.
Jakie relacje panują miedzy pracownikami?
Co na takie pytanie może odpowiedzieć szef? Otóż może powiedzieć, że przyjacielskie, profesjonalne, zadaniowe. Może zacząć opowiadać o tym, co ludzie wspólnie robią po pracy, albo o tym, w jaki sposób wykonywane są zadania – słuchaj uważnie i wyciągaj wnioski.
Nie bój się zadawać pytań – to nigdy nie powinno zostać źle odebrane. Pytania, jakie zadaje kandydat świadczą o tym, że poważnie myśli o pracy, pokazują jego zaangażowanie i samoświadomość. Jeśli jednak zobaczysz, że twój rozmówca nie jest otwarty na twoje pytania, to … wyciągnij wniosek – tak firma najprawdopodobniej raczej nie słucha swoich pracowników.
