Nie daj się zaskoczyć

Bez odpowiedniego przygotowania się do rozmowy kwalifikacyjnej trudno jest liczyć na sukces. Przede wszystkim nie możesz dać się zaskoczyć. 

Podczas rozmowy kwalifikacyjnej stawiasz wszystko na jedną kartę. Twój profil zawodowy przekonał pracodawcę, który teraz chce upewnić się w swojej decyzji i poznać Cię dokładniej; dowiedzieć się, jakie są Twoje plany na przyszłość, jak wyrażasz się słownie i jaka jest Twoja mowa ciała. Chociaż zawsze możesz zostać zaskoczony najmniej oczekiwanymi pytaniami, zazwyczaj dotyczą one tych samych kwestii. Z tego względu zawsze lepiej jest przygotować się i nie pozostawić miejsca na improwizację.

Poznaj samego siebie

Najtrudniejsze pytania dotyczą życia prywatnego. Przed stawieniem się na rozmowę kwalifikacyjną koniecznie musimy zadać sobie kilka pytań. Zastanów się nad mocnymi i słabymi stronami Twojej osobowości. Rozważ, jakie masz wady i jak mógłbyś je zmienić; dokonaj również przeglądu najlepszych cech Twojego charakteru. Na rozmowie kwalifikacyjnej mogą paść pytania typu:

– Jakbyś się określił?
Jest oczywiste, że nie powinieneś wyrecytować wyuczonej definicji Twojej osobowości, aczkolwiek nie zaszkodzi, jeżeli wcześniej przygotujesz sobie kilka najlepiej pasujących do Ciebie określeń. Oczywiście wybierz te najlepsze; jeszcze nie nadszedł czas na mówienie o Twoich wadach.

– Jakie są Twoje największe wady i zalety?
Mówiąc o zaletach, wybierz te, które w jakiś sposób wpływają na Twój wizerunek zawodowy, np.: odpowiedzialność, upór, dążenie do ciągłego doskonalenia się, zorganizowanie itp. Jeżeli chodzi o wady, bądź realistą. Jeszcze parę lat temu, standardowa odpowiedź brzmiała „za dużo od siebie wymagam” lub „jestem przesadnym perfekcjonistą”. Teraz lepiej jest przyznać się do jakiejś realnej wady, jednak natychmiastowo zaznaczając, że pracujemy nad poprawą.

Plany zawodowe

Innym trudnym terenem, po którym będziemy musieli się poruszać, jest teren zawodowy. Osoba przeprowadzająca wywiad na pewno będzie chciała dowiedzieć się więcej, niż sam chciałbyś powiedzieć o Twoich planach na przyszłość, o dotychczasowych pracach, itp. Na tym polu nie musisz być całkowicie szczery, powiedz to, co uważasz, że chciałby usłyszeć Twój rozmówca, mając na uwadze potrzeby firmy. Kieruj się następującymi przykładami:

– Dlaczego chciałbyś zmienić pracę?
To, co najczęściej skłania nas do zmiany pracy, to chęć podwyższenia naszych zarobków. Nawet jeżeli tak jest w Twoim przypadku, lepiej tego nie mówić. Powiedz lepiej, że pragniesz podnieść swoje kwalifikacje, podjąć nowe wyzwania i – jeżeli jesteś młody – zdobyć więcej doświadczenia. Również nie należy mówić o tym, że chcesz zmienić pracę, bo nie jesteś w najlepszych relacjach z Twoim szefem lub nie znosisz swoich współpracowników. Jeśli o tym wspomnisz, Twój rozmówca może sobie pomyśleć, że jesteś osobą konfliktową i masz trudności z dostosowaniem się do pracy w zespole. A przecież nie chcesz, aby tak o Tobie pomyślał.

– Jakie są Twoje plany zawodowe na najbliższe dwa lata?
Twojemu rozmówcy na pewno spodoba się, jeśli pokażesz, że masz własne plany i jasno określone cele. Jednak niekoniecznie musisz mówić o konkretach; powiedzenie, że chciałbyś mieć pracę, która pozwoli Ci na rozwój i ciągłe wzbogacenie się na polu zawodowym, jest wystarczające. Pamiętaj o tym, aby nie zdradzać planów, które kolidowałyby z oczekiwaniami firmy. Jeśli oferta pracy dotyczy stanowiska wymagającego ciągłości pracy, nie powinieneś mówić, że chcesz zaoszczędzić pieniądze na zagraniczny wyjazd na studia, nawet gdy – z zawodowego punktu widzenia – wydawałoby się to korzystne.

Rzeczowe pytania

Jeżeli idziesz nieprzygotowany na rozmowę kwalifikacyjną, to najwięcej kłopotu mogą Ci sprawić pytania dotyczące zagadnień związanych z firmą, w której chciałbyś pracować. Często zadawane pytania tego typu mogą być następujące:

– Co myślisz o naszej firmie? Jak ją postrzegasz?
– Dlaczego chciałbyś u nas pracować?
– Jakie są Twoje oczekiwania płacowe?

Przed spotkaniem z potencjalnym pracodawcą powinieneś zebrać jak najwięcej wiadomości dotyczących danej firmy. Dowiedz się, w jakim sektorze działa, jak wygląda jej sytuacja w porównaniu z konkurencyjnymi firmami, jakie ma plany, projekty, itp. Zawsze staraj się wyrażać pochlebne opinie o firmie. Jeśli nie możesz się oprzeć wyrażeniu krytyki, pamiętaj o tym, aby była ona uzasadniona.

Jeśli chodzi o oczekiwania płacowe, nieproszony nie wskazuj konkretnej kwoty. Powiedz raczej, że liczysz na wynagrodzenie odpowiadające Twojemu doświadczeniu i umiejętnościom. Jeżeli pracodawca prosi jednak o podanie interesującej Cię wysokości wynagrodzenia, nie spiesz się z odpowiedzią. Najpierw dowiedz się, jak wygląda średnie wynagrodzenie odpowiadające stanowisku, o które się starasz i negocjuj na tej podstawie.