Jak analizować przyczyny odrzucenia w procesie szukania pracy?
Po raz kolejny nie udało się przejść selekcji CV lub rozmowy kwalifikacyjnej? Czas przestać narzekać na kiepski rynek pracy i przeanalizować przyczyny niepowodzenia – może czas coś zmienić, skoro aktualne metody nie działają. Jakie mogą być przyczyny odrzucenia naszej kandydatury, co i jak zmieniać, by zwiększać swoje szanse w procesach rekrutacyjnych?
Każdemu zdarza się odpaść w procesie rekrutacji. Nie ma chyba osoby, która zawsze wygrywa wszelkie konkursy na pracę i nigdy żaden pracodawca nie odmówił chęci jej zatrudnienia. Są jednak osoby, które spotyka znacznie mniej porażek niż inne. Niektóre wysyłają 10 CV i dostają w efekcie zaproszenie na 7 spotkań rekrutacyjnych i 3 oferty pracy. Inne wysyłają 100 CV i mają 10 spotkań i 1 propozycję. Co różni te osoby?
Jeśli zdarza ci się być często odrzucanym i masz problem ze znalezieniem pracy, najprawdopodobniej gdzieś popełniasz błąd. Aby poprawić skuteczność szukania pracy, trzeba go znaleźć, zdiagnozować i poprawić, by w przyszłości łatwiej było ci znaleźć pracę. Bez poprawienia błędów, będziesz je stale popełniał i sytuacja się nie zmieni. Na co zatem zwrócić uwagę i jak analizować procesy rekrutacji, w których nie uzyskałeś wymarzonego stanowiska pracy?
Zwróć uwagę na to, na jakim etapie rekrutacji odpadasz.
- przy selekcji CV (co może oznaczać nieczytelnie przygotowane CV, brak podkreślenia w nim umiejętności i zalet lub wysyłanie aplikacji na stanowiska wymagające wyższych kompetencji niż posiadane),
- przy pierwszej rozmowie kwalifikacyjnej (co może oznaczać brak należytego przygotowania do spotkania lub sytuację, w której w Twoim CV stworzyłeś wrażenie posiadania większych kompetencji niż w rzeczywistości).
- po kolejnych spotkaniach rekrutacyjnych (co może oznaczać, że zmieniasz coś w swoim zachowaniu lub tonie wypowiedzi, co powoduje, że mimo pozytywnego nastawienia po pierwszym spotkaniu, kolejne nie jest już udane. Standardowym przykładem takiej zmiany jest podwyższenie oczekiwań finansowych między rozmowami rekrutacyjnymi – jeśli to zrobisz,prawdopodobnie odpadniesz po drugiej rozmowie.
Bądź otwarty na różne możliwości odrzucenia Twojej kandydatury.
Każda firma może mieć nieco inne powody, na to, by zrezygnować z Twojej kandydatury. Oczywiście, jeśli zdarza się to często, pewne powody pozostają takie same, ale nigdy nie jest tak, że zawsze jest to jedynie jeden i ten sam powód. Najczęściej uważamy (wg badań), że pracy nie dostajemy, bo otrzymuje się ją po znajomości lub dlatego, że mieliśmy za wysokie oczekiwania finansowe. Tymczasem prawda jest zupełnie inna. Faktycznie, niekiedy oczekiwania finansowe powodują odrzucenie kandydatury, ale znacznie częściej chodzi o kwestie osobowościowe i motywacyjne. Pracodawca rezygnuje z kandydata, który nie pasuje do kultury organizacji firmy (i są szanse, że nie odnajdzie się w zespole i nie będzie zaangażowanym pracownikiem), oraz z kandydata, który nie wykazuje należytej motywacji do pracy (np. nie wie nic o firmie, do której przyszedł na rozmowę lub swoim zachowaniem pokazuje, że nie jest zainteresowany firmą lub rozwojem w jej strukturze). Każdą sytuację należy zatem analizować osobno.
Staraj się uzyskać konkretną informację o przyczynach rezygnacji z Twojej kandydatury.
Możesz to uzyskać na przykład dzwoniąc do osoby prowadzącej rekrutację i pytając ją o to wprost. Niestety często dowiedzenie się jakie są prawdziwe powody odrzucenia nie jest możliwe – firmy boją się powiedzieć prawdę (w obawie o pozew związany z dyskryminacją), a niekiedy powiedzenie prawdy jest na tyle trudne i kłopotliwe na poziomie personalnym, że osoby prowadzące rekrutację, wolą nic nie powiedzieć niż musieć konfrontować się z kandydatem (jeśli np. nie przygotowałeś się do rozmowy, to powiedzenie „Mam wrażenie, że nie zależy Panu na pracy” mogłoby wywołać reakcję obronną kandydata – rekruter chce tego uniknąć, więc podaje standardową formułkę „był lepszy kandydat.”
Testuj różne możliwości.
Ze względu na to, że trudno orzec co tak naprawdę jest przyczyną odrzucenia twojej kandydatury, musisz testować różne możliwości – zaczynając od CV (możesz ten punkt pominąć, jeśli nie masz problemów z tym, by się dostać na rozmowę kwalifikacyjną), kończąc na negocjacjach finansowych. Dopasowuj CV, wybieraj oferty pracy dopasowane do kompetencji, ale na różnych poziomach zaawansowania, sprawdzaj różne sposoby odpowiedzi na pytania rekruterów (czasem przyczyną odrzucenia może być nawet to, że przychodzisz nieodpowiednio ubrany na rozmowę kwalifikacyjną, żujesz gumę, odbierasz komórkę podczas spotkania, lub wykazujesz się nonszalancją!).
Korzystaj z pomocy doradców zawodowych i head – hunterów.
Jeśli masz taką możliwość (znasz kogoś, kto zajmuje się rekrutacją) poproś o pomoc. Ci ludzie wiedzą w jaki sposób pracodawcy oceniają kandydatów i mogą udzielić cennych wskazówek. Ocenić Twoje CV, sposób podejścia do pracy lub pomóc ci znaleźć przyczyny odrzucania Twojej kandydatury.
Nie poddawaj się frustracji.
Eliminacja Twojej kandydatury nie jest działaniem personalnym. Najczęściej nie oznacza, że Ty jesteś nieodpowiedni, a jedynie to, że Twoje umiejętności i kompetencje nie w pełni odpowiadają potrzebom firmy. Niestety są również sytuacje, w których ciągłe odrzucanie kandydatury oznacza, że ścieżka kariery, jaką wybrałeś nie jest dla Ciebie. System edukacji w Polsce niestety nie umożliwia wybrania studiów pod kątem predyspozycji. Młodzi ludzie wybierają zawód na podstawie tego, że wydaje im się, że po danym kierunku lub specjalizacji będzie praca, że ich to interesuje i że wydaje się im, że będą w tym dobrzy. Czasem się rozmijają z prawdą. Przykładowo – na studia z zakresu Public Relations idzie osoba, która nie bardzo potrafi pisać i jest zamkniętym w sobie introwertykiem. Zawód PR-owca wymaga zaś ekstrawertyzmu i kontaktów z innymi. Osoba taka, odpadnie w każdym procesie rekrutacyjnym, bo do zawodu, który sobie wybrała, zwyczajnie się nie nadaje. Rozważ również i taką możliwość.
Pytania, które powinieneś sobie zadać po rekrutacji, w której nie otrzymałeś propozycji pracy (i które pomogą ci zmienić to, co blokuje cię przed uzyskaniem oferty pracy):
- Czy z mojego CV wynika jasno jakie mam umiejętności?
- Czy staram się ukryć niewygodne fakty w CV (i zawsze jakoś dziwnym trafem mnie o nie na rozmowie pytają?)
- Czy mocno naciągnąłem prawdę w CV w zakresie doświadczenia lub kompetencji?
- Czy wpisałem umiejętności, których nie posiadam (a na rozmowach zdarza się pracodawcy je sprawdzić? – np. znajomość języka obcego?)
- Czy zawsze wysyłam to samo CV niezależnie od tego na jakie stanowisko pracy kandyduję?
- Czy czytam ogłoszenia by zobaczyć, czy moje kompetencje pasują do oczekiwań pracodawcy?
- Czy biorę pod uwagę oczekiwania pracodawcy czy też wysyłam CV „jak leci”?
- Czy należycie przygotowałem się do spotkania?
- Czy wiedziałem czym zajmuje się firma i na jakie stanowisko prowadzona jest rekrutacja?
- Czy wykazałem się wiedzą merytoryczną, czy ignorancją?
- Czy dobrze się ubrałem na spotkanie?
- Czy się uśmiechałem i utrzymywałem kontakt wzrokowy podczas spotkania?
- Czy zaliczyłem jakąś wpadkę? (np. dzwoniący telefon)
- Czy padło dużo pytań, na które nie byłem w stanie odpowiedzieć?
- Cz powiedziałem coś, czego teraz żałuję?
- Czy byłem otwarty na negocjacje finansowe?
- Czy polubiłem mojego rozmówcę? (jeśli nie, to są duże szanse,że on ciebie również – a manager nie chce podwładnego, którego od początku nie lubi),
Pytań, jakie możesz sobie zadać jest wiele wiele więcej – grunt być wyciągnął właściwe i pomocne wnioski.