Druga rozmowa kwalifikacyjna – na co się przygotować?

Jesteś już po pierwszej rozmowie kwalifikacyjnej i dostałeś zaproszenie na kolejne spotkanie? Na co się przygotować i na co uważać?

Zaproszenie na II etap kwalifikacji – co to oznacza?

Po pierwszym spotkaniu rekrutacyjnym otrzymałeś zaproszenie na kolejne. Oznacza to, że spośród wszystkich kandydatów, z którymi spotkała się firma, przeszedłeś pozytywnie wstępną weryfikację i firma widzi w Tobie potencjalnego kandydata na pracownika. Nie oznacza to jednak, że już masz pracę – to jedynie poziom bliżej niej.

Ile osób zapraszanych jest na drugi etap rozmów kwalifikacyjnych? Nie ma tu jednej reguły  – najczęściej jest to kilka osób (4-6), spośród których firma planuje wybrać pracownika. Zazwyczaj 1-2 osoby są ocenione najwyżej (i stanowią pierwszy wybór firmy) a pozostałe, to tzw. zabezpieczenie – na wypadek, gdyby osoby, na które firma najbardziej liczy, nie poradziły sobie na II etapie (co się często zdarza).  Zaproszenie na II etap jest sygnałem, że firma uważa, iż poradziłbyś sobie na stanowisku pracy.

O ile na pierwszym etapie, porównuje się kandydata do wymagań stanowiska i oczekiwań firmy (czyli nieco mniejsze znaczenie ma to, jak wygląda twoja konkurencja) o tyle na II etapie jesteś porównywany do innych osób, które przeszły do II etapu – w ty momencie wybierana jest osoba najlepsza z tych, które zostały na II etap zaproszone. To ważne, bo nie tylko musisz być dostatecznie dobry do pracy, którą ci oferują, ale również lepszy od innych, by pracę dostać. Sprawę utrudnia to, że nie znasz swojej konkurencji. Dlatego, o ile firma porównuje cię do innych, ty musisz porównywać się do najlepszych standardów jakie możesz sobie wyobrazić.

Dla firmy II etap rozmów to dla firmy okazja do tego, by:

• Bliżej przyjrzeć się kompetencjom i umiejętnościom kandydata,
• Przeprowadzić zadania i testy sprawdzające określone umiejętności lub cechy,
• Poznać kandydata z menedżerem lub innymi osobami w firmie (często w pierwszym etapie, z kandydatami spotyka się jedynie rekruter, jeden z kierowników, specjalista, który zajmuje podobne stanowisko a dopiero na drugim etapie, do rozmów włącza się kolejne osoby przedstawiając im „short listę” kandydatów.
• Sprawdzić, czy pierwsze wrażenie z pierwszej rozmowy zostanie podtrzymane a kandydat został rzeczywiście dobrze oceniony podczas pierwszego spotkania,
• Dopytać o to, co okazało się niepełne lub niejasne podczas pierwszego spotkania,
• Sprawdzić prawdomówność i zaangażowanie kandydata,

Dla kandydata II etap to okazja do:

• Bliższego przyjrzenia się firmie,
• Zadania większej ilości szczegółowych pytań dotyczących pracy oraz firmy jako organizacji,
• Okazja do poznania potencjalnego szefa i sprawdzenia, czy będzie się można z nim dogadać,
• Niekiedy opcja do negocjowania wynagrodzenia i warunków dodatkowych – dlatego warto być przygotowanym również na negocjacje.

Jak wygląda II etap rozmów kwalifikacyjnych?

Niestety tu również nie ma reguły. Najlepiej dopytać o to, wtedy, kiedy dostajesz telefon z zaproszeniem na spotkanie. Jeśli nie zareagowałeś szybko i nie dopytałeś, możesz też – przed spotkaniem – zadzwonić i dopytać o to czy powinieneś się jakoś przygotować, coś przynieść. Z reguły, firmy wyjaśniają jak będzie wyglądało II spotkanie i kto będzie na nim obecny.  Możesz spodziewać się:

• Testów kompetencji i osobowościowych,
• Zadań praktycznych,
• Case study (również z koniecznością jego wcześniejszego przygotowania),
• Oprowadzenia po firmie,
• Rozmowy z jedną lub kilkoma osobami (w tym również specjalistami technicznymi, jeśli stanowisko wymaga takiej wiedzy),

Podczas II etapu, firma:

• Koncentruje się na detalach i większej ilości szczegółów – to już nie jest ogólna rozmowa o tym, co robiłeś w poprzedniej firmie lub jakie są twoje plany. To więcej konkretów, przykładów i opisów sposobu działania (tzw. wywiad behawioralny),
• Stawia więcej wyzwań – pytania są bardziej złożone, problemowe – firma chce wiedzieć, jak poradzisz sobie z poszczególnymi trudnościami na stanowisku. Część pytań może też być bardziej skoncentrowana na tym, jaki jesteś – po to, by zobaczyć na ile wpasujesz się w kulturę organizacji.
• Ma większą otwartość na pytania od Ciebie – chce byś zadawał pytania, bo dzięki temu wie, na ile jesteś zainteresowany, czego się obawiasz, jak wyobrażasz sobie pracę w firmie. Możliwość zadawania pytań to też szansa na to by zaimponować pracodawcy. Prowokuj go zatem do tego, by zachwycił się twoim profesjonalizmem. W przypadku stanowisk związanych ze sprzedażą świetnie sprawdza się stara technika handlowa z pytaniem o obiekcje – „Co nie pozwala Państwu jeszcze podjąć decyzji o zatrudnieniu mnie? Jakie mają Państwo obawy?” – takie pytanie często ujawnia to, czego pracodawca faktycznie się boi, a dzięki temu możesz na to zareagować.

Pytania, których możesz się spodziewać na II etapie:

• Jakie wrażenia na temat pracy bądź firmy ma Pan po pierwszym etapie rozmów? (powiedz o tym, co ci się podoba w pracy w firmie i nawiąż do tego, dlaczego uważasz, że się sprawdzisz, w czym będziesz szczególnie dobry. Staraj się być maksymalnie konkretny i unikaj ogólników. Np. zamiast mówić „uważam, że praca jest ciekawa i sprawdziłbym się w niej”, powiedz „podoba mi się w Państwa firmie otwartość na nowe pomysły. Odniosłem też wrażenie, że oferują Państwo na tym stanowisku sporą samodzielność, a ja to w pracy cenię. Uważam, że moglibyśmy stworzyć dobry zespół. Z takimi zadaniami jak …. I …. na pewno sobie poradzę, bo mam w tym obszarze spore doświadczenie.”
• Jakie elementy pracy byłyby dla Pana nowe lub szczególnie trudne? (przygotuj się dobrze na to pytanie – pamiętaj, że lepiej by tymi trudnościami nie były podstawowe obowiązki. Najlepiej wybrać tu elementy, z którymi nie miałeś faktycznie kontaktu ale których możesz się szybko nauczyć. Przykładowo „nie pracowałem w systemie opartym o KPI, ale wiem na czym to polega, myślę zatem że szybko się przyzwyczaję”, „Pracują Państwo na innych narzędziach niż pracowałem w poprzedniej firmie. Będę musiał się ich nauczyć. Z drugiej strony większość systemów jest do siebie podobnych, skoro zatem ogarnąłem jej poprzednio, to teraz zajmie to niewiele czasu”.
• Jakie widzi Pan wyzwania przed sobą? (weź tu pod uwagę to, co rozszerza Twój zakres obowiązków w porównaniu do poprzedniej firmy lub jest faktycznie czymś nowym. Firma pytając o wyzwania chce wiedzieć co uważasz za nieco trudniejsze zadanie, ale co jednocześnie ma szanse dać ci w pracy radość.
• Pytania o realną dyspozycyjność, możliwość podjęcia pracy – warto tu wiedzieć jaki masz okres wypowiedzenia, ile konkretnie masz zaległego urlopu, czy chcesz go wykorzystać na odpoczynek czy możesz pracować na urlopie. Weź pod uwagę wszystkie zobowiązania jakie masz wobec poprzedniego pracodawcy.

Uważaj w szczególności na:

• Pytania, które już ci zadano – są sprawdzianem tego, czy jesteś prawdomówny i poprzedni o szczerze odpowiedziałeś na zadane pytania. Pamiętaj, że osoby rekrutujące mają notatki i dobrze wiedzą, co powiedziałeś poprzednim razem. Nawet jeśli wtedy rozminąłeś się nieco z prawdą i chciałbyś teraz to „wyprostować”, lepiej pójść w zaparte i trzymać się starej wersji.  Wiele osób – jeśli przyłapie cię na kłamstwie – skreśli cię z „short listy”
• Pytanie o oczekiwania finansowe – wielu kandydatów ma tendencje do tego, by na drugiej rozmowie kwalifikacyjnej podwyższać oczekiwania finansowe.  Robią to z różnych powodów – bo czują się pewniej, bo policzyli sobie na spokojnie ile chcą zarabiać i doszli do wniosku, że powiedzieli za mało. Niezależnie od powodów, zmiana oczekiwań finansowych na drugiej rozmowie to bardzo zły pomysł. Osoby rekrutujące myślą wtedy, że jesteś roszczeniowy i zarozumiały . Poza tym, przedstawione przez ciebie oczekiwania finansowe mogły być jedną z opcji, która zaważyła na tym, że masz drugie spotkanie. Jeśli je zmienisz, możesz przekreślić szanse na pracę – warto? Lepiej przygotować się odpowiednio na pierwsze spotkanie i później nie zmieniać już zdania.
• Zbyt wysokie przekonanie o tym, że masz już pracę – to dopiero drugie spotkanie. Być może jesteś jedynym kandydatem. Może nawet czarnym koniem tej gry, ale równie dobrze możesz być jedynie rozważany jako drugi czy trzeci w kolejce.  A jeśli będziesz zbyt pewny siebie, to szanse możesz stracić. Zachowuj się jak przy pierwszej rozmowie. Oczywiście, teraz sytuacja jest znacznie bardziej poważna, więc masz prawo do zadawania bardziej szczegółowych pytań o pracę, jej warunki, kolegów, menedżera, ale nie zaczynaj wybrzydzać i stawiać warunków, bo to może doprowadzić do tego,  że firma zrezygnuje z Twojej kandydatury.
• Strój i ogólny wizerunek – nawet jeśli na pierwszy etap przyszedłeś w garniturze, a twoi rozmówcy byli w stroju casual, to na II eta również załóż garnitur lub przynajmniej marynarkę. Z takim wizerunkiem cię wybrali, więc nie zmieniaj go.