3 najważniejsze (i jedyne) pytania na rozmowie kwalifikacyjnej
które interesują pracodawcę
Na każdej rozmowie kwalifikacyjnej pada przynajmniej kilkanaście pytań ze strony pracodawcy. Niekiedy nawet więcej. Dotyczą one różnych kwestii, ale tak naprawdę można je podzielić na trzy główne kategorie pytań, które dla pracodawcy są najważniejsze. Przygotowując się do rozmowy kwalifikacyjnej, warto o tym pamiętać i tak budować nasze wypowiedzi,by na wszystkie trzy kategorie pytań, pracodawca uzyskał pozytywną odpowiedź.
Co tak naprawdę interesuje pracodawcę?
Wszystkie pytania, które dostajemy na rozmowie kwalifikacyjnej należą do jednej z trzech grup pytań:
- Czy jesteś w stanie wykonywać pracę tak jak oczekuje tego pracodawca?
- Czy pasujesz do firmy?
- Czy chcesz pracować?
Kategoria pierwsza – czy jesteś wystarczająco kompetentny?
Te pytania odnoszą się zarówno do doświadczenia jakie już masz, posiadanej wiedzy teoretycznej oraz do potencjału edukacyjnego jakim dysponujesz (czyli czy jesteś w stanie się nauczyć i zdobyć brakujące kompetencje czy nie). Aby się przekonać czy jesteś wystarczająco kompetentny pracodawca będzie pytał cię o:
- konkretne zadania i ich zakres, które wykonywałeś na poprzednich stanowiskach („proszę mi opisać dzień pracy na poprzednim stanowisku”, „czy może Pan wybrać jeden projekt i powiedzieć mi o tym jak wyglądał proces pracy nad nim”)
- posiadaną wiedzę („w CV wpisał Pan umiejętność korzystania z programu A. Proszę opisać mi, jak wykonuje Pan za pomocą tego narzędzia takie zadanie jak …”, „co Pan wie na temat techniki B”?)
- chęć nauki i zdolności w tym zakresie („jakie inne doświadczenia zdobył Pan, które Pana zdaniem przydadzą się na tym stanowisku” – takie pytanie bada nie tylko konkretne doświadczenie, ale przede wszystkim to, czy umiesz wyciągać wnioski; „Co Pan ostatnio czytał na temat branży?” – czyli czy w jakikolwiek sposób sam aktualizujesz wiedzę, czy trzeba cię do tego zmuszać; „czego musiałby się Pan nauczyć, by dobrze wykonywać pracę u nas?” – czyli czy znasz swoje słabsze strony i chcesz je rozwijać;
- twoje wyobrażenie pracy – po to, by sprawdzić czy zadania których się spodziewasz pokrywają się z tym, co tak naprawdę trzeba będzie w firmie robić.
Do analizy tego, czy będziesz w stanie wykonywać dobrze swoją pracę służą też zadania, które dostajesz do przygotowania w domu bądź w trakcie spotkania rekrutacyjnego. W zależności od pracodawcy i wymagań stanowiska pracodawcy stawiają bardziej albo na już istniejące doświadczenie i wiedzę (wtedy, jeśli pokrywa się ona z wymaganiami stanowiska, to czy chcesz się uczyć jest mniej znaczące), lub na zdobywanie nowych kompetencji (wtedy najważniejsza jest nie tyle wiedza, ale chęć jej zdobycia, szybkość wyciągania wniosków i ich trafność oraz to, czy w ogóle zdajesz sobie sprawę z braków).
Kategoria druga – czy pasujesz do firmy
Każda firma ma swoją określoną kulturę – sposób w jaki pracownicy się zachowują, jak pracują nad zadaniami, jakie wyznają wartości. Im lepiej dopasowany pracownik do firmy, tym lepiej pracuje i mniej będzie się zniechęcał. Dłużej zostanie związany z firmą i nie będzie psuł morale reszty załogi. Obecnie dopasowanie pracownika jest coraz ważniejsze, bo pracodawcy zdają sobie sprawę, że pracownik zniechęcony i zdemotywowany przynosi firmie więcej szkody niż pożytku.
Aby przekonać się, czy pasujesz do firmy pracodawcy będą pytać cię o:
- co przeszkadzało ci w poprzednich pracach (lub bardziej pozytywnie – co w nich lubiłeś) – po to, by sprawdzić czy w firmie nie panują czasem zasady, których nie lubisz i odwrotnie, czy w firmie jest to, co cenisz. Przykładowo, jeśli w poprzedniej pracy przeszkadzał ci brak komunikacji i to, że nikt nie wiedział za co odpowiada, a w firmie do której aplikujesz panuje „twórczy chaos”(czyli sytuacja jest podobna – to w tym miejscu też nie będzie ci się podobać i nie pasujesz do takiej firmy. Jeśli jednak lubiłeś zmienność zadań i to, że stale coś się dzieje, nawet jeśli kosztem była konieczność elastyczności i szybkiego orientowania się w tym co się dzieje, to w takiej firmie będziesz czuł się jak ryba w wodzie. Problem z tym pytaniem jest taki, że nigdy nie wiesz, co jest w firmie „od środka” – więc pozostaje mówienie prawdy, z którego korzyść jest też taka, że przynajmniej nie trafisz do firmy, w której będziesz czuł się źle.
- jak wyglądała Twoja współpraca z innymi – tego typu pytania mówią o stylu komunikacji, sposobie rozwiązywania konfliktów i wartościach osobistych – czy bardziej liczy się dla ciebie to, by wykonać zadanie czy dobrze się dogadywać?
- czego oczekujesz od firmy / przełożonego – by sprawdzić, czy styl zarządzania, który jest w firmie preferowany zgodny jest ze stylem jaki ty uznajesz za najlepszy. Czy wartości, które są dla ciebie ważne są tożsame z tymi, które pojawiają się w firmie.
- zadania problemowe typu „co zrobiłbyś w sytuacji, w której przyłapałbyś swojego kolegę z pracy na wcześniejszym wyjściu z pracy” – również zahaczają o wartości i sondują co dla ciebie jest najważniejsze – czy to,by żyć w zgodzie z kolegami i nie narażać współpracy czy może uczciwość wobec pracodawcy, a może chęć przypodobania mu się i rywalizacja z kolegami?
Kategoria trzecia – czy chcesz pracować
Każdy pracodawca wie,że niezaangażowany pracownik to strata dla firmy. Nie tylko pracuje mniej efektywnie, ale również nie czuje się z firmą związany i może łatwo odejść. Mała motywacja przekłada się nie tylko na wolniejszą pracę i mniejszą ilość wykonywanych zadań, ale może również demoralizować zespół i prowadzić do szeregu kłopotów czy nadużyć – np. częstego L4 kiedy pracownik wcale nie jest chory, nie dbania o klientów czy marnowanie czasu na rzeczy nie związane z pracą. Dlatego dla pracodawcy bardzo ważne jest zdiagnozowanie tego, czy naprawdę chcesz pracować i czy chcesz pracować w tej firmie (czy po prostu szukasz czegokolwiek, bo żona zagroziła, że jak dłużej będziesz się obijać to wyrzuci cię z domu).
Aby przekonać się, czy chcesz pracować, będą pytać cię o :
- powody zakończenia poprzedniej współpracy (lub jeśli nadal masz pracę – złożenia CV) – bo jeśli cię zwolniono, to może dlatego,że nie byłeś zmotywowany? Jeśli sam się zwolniłeś, to dlaczego? Z jakiego powodu szukasz nowej pracy? Czy jedyną motywacją są zarobki (często uznawane przez pracodawcę za zbyt słaby powód zmiany pracy), czy może rzeczywiście chcesz robić coś więcej i mieć nowe wyzwania?
- podejmowane aktywności w czasie bycia bez pracy – pokazują, czy masz inicjatywę i rzeczywiście chce ci się coś robić, czy może jesteś leniem, który 6 miesięcy przesiedział w domu nic nie robiąc, niczego się nie ucząc i nie podejmując żadnej aktywności (oczywiście nikt nie wymaga byś będąc bez pracy od razu angażował się w wolontariat, ale jeśli rzeczywiście przez kilka miesięcy nie podjąłeś żadnej aktywności rozwojowej lub zawodowej – nawet dorywczo – to pracodawca może uznać, że Twoja motywacja do pracy jest bardzo słaba).
- oczekiwania względem pracy – czego się spodziewasz? – tu patrzy się bardziej na entuzjazm i chęci widoczne w doborze słów i gestach niż na to co mówisz – liczy się bardziej to jak mówisz. Przykładowo, na pytanie „co wydaje się Panu najprzyjemniejsze w pracy na stanowisku o które się Pan ubiega” można odpowiedzieć „wydaje mi się,że kontakt z klientem może być trudny, ale i bardzo przyjemny. Każdy jest inny i myślę że to będzie ciekawa i pełna wyzwań praca.” Można też powiedzieć „wydaje mi się, że to będzie praca, która nie będzie mi sprawiała trudności i powinienem sobie z nią poradzić.” W pierwszym przypadku kandydat ma motywację „do” – szuka wyzwań i widzi plusy. W drugim przypadku kandydat ma motywację „od” – woli unikać problemów a ta odpowiedź sugeruje, że będzie go cieszyć taka sytuacja, w której nie będzie musiał wychodzić poza schemat.
- co cię do pracy motywuje – by sprawdzić czy w ogóle motywuje cię cokolwiek, a jeśli tak, to jaki jest to rodzaj motywacji. Czy pracujesz bo widzisz w pracy sens, chcesz się rozwijać i praca sama w sobie jest dla ciebie wartością czy może chodzi tylko o to, by zarabiać i gdybyś mógł, to nie robiłbyś nic.
- plany na przyszłość – by sprawdzić czy są one związane z obszarem w którym właśnie szukasz pracy czy może ta oferta pracy to jakaś forma przetrwalnikowa. Tu trzeba uważać, bo nie można przesadzić twierdząc, że za pięć lat nadal chcesz być telemarketerem lub team liderem – taka odpowiedź może świadczyć albo o tym, że zwyczajnie kłamiesz albo nie masz ambicji.
Pytania rekrutacyjne pracodawcy mogą formułować różnie. Zawsze jednak chodzi o jedną z trzech powyższych rzeczy – czy będziesz w stanie wykonywać obowiązki, czy będziesz się czuł dobrze w firmie (a firma będzie dogadywać się z Tobą) i czy wystarczy ci chęci by co rano do pracy wstawać – pamiętajcie o tym, idąc na rozmowę kwalifikacyjną.