Załamanie kariery po 40. Jak sobie poradzić?
Kariera menedżera czy specjalisty rozwijała się płynnie aż do momentu, kiedy straciłeś pracę? Wydawało się, że znalezienie nowej nie będzie problemem. Z takim bagażem doświadczeń, świetnym CV, językiem obcym oraz podyplomowymi studiami to kwestia kilku tygodni. Jednak okazuje się, że wcale nie jest tak łatwo. Oszczędności topnieją, a ofert pracy nie ma. Dlaczego tak się dzieje i co możesz z tym zrobić?
Kogo dotyka załamanie kariery po 40. roku życia?
Najczęściej osoby na wysokospecjalistycznych stanowiskach oraz menedżerów wyższego szczebla. Wiąże się to z utratą pracy, często w wyniku redukcji bądź nawet upadłości pracodawcy. Osoby te, po stracie pracy, mimo wysokich kwalifikacji i doświadczenia, nie mogą znaleźć zajęcia porównywalnego do poprzedniego. Dzieje się tak częściej u osób z dłuższym stażem (powyżej 7-8 lat) u ostatniego pracodawcy.
Dlaczego pracodawcy nie chcą zatrudniać wysokowykwalifikowanych osób w tym wieku?
Często dlatego, że osoby młodsze są tańsze, a mają podobny poziom kompetencji. Z osobami w średnim wieku wiąże się też mit braku umiejętności posługiwania się nowoczesnymi technologiami oraz postrzeganie ich jako osób nazbyt pewnych siebie, którymi może być trudno zarządzać i które nie będą się chciały podporządkować.
Jak sobie poradzić w takiej sytuacji?
Załamanie kariery w tym wieku jest trudne pod wieloma względami. Uderza nie tylko w poczucie własnej wartości jako pracownika, ale również owocuje trudnościami ekonomicznymi. Przecież w tym wieku mamy najczęściej nie do końca spłacony kredyt, dzieci, które jeszcze nie są samodzielne, zobowiązania oraz pewien życiowy status, do którego przywykliśmy. Wraz z utratą pracy to wszystko się zmienia i sprawia, że zaczynamy czuć się jak w potrzasku. Ten ekonomiczny problem niesie całą gamę problemów psychologicznych – aż do stanów depresyjnych, które mogą przekształcić się w pełnowymiarową chorobę. Wtedy dochodzi nie tylko do załamania kariery, ale również życia rodzinnego i społecznego.
Możliwości zawodowe
Co możesz zrobić pod kątem zawodowym, by poradzić sobie z załamaniem kariery?
- Własny biznes – decyzja niełatwa, ale pozwalająca robić coś, co da szanse w przyszłości na zarobki porównywalne bądź wyższe od posiadanych. Na rozpoczęcie własnego biznesu nigdy nie jest za późno. Oczywiście, trzeba liczyć się z ryzykiem niepowodzenia oraz tym, że na początku pracy będzie mnóstwo, a pieniędzy nie za wiele.
- Przyjęcie gorszej oferty pracy – gorszej, czyli najczęściej gorzej płatnej. Oczywiście, zarabianie 75 proc. czy nawet zaledwie 50 proc. z tego, co się zarabiało jest frustrujące, ale rekruterzy przychylniejszym okiem patrzą na osoby posiadające pracę. Dzięki temu łatwiej znajdziesz pracę w przyszłości.
- Zmiana obszaru specjalizacji – możesz szukać pracy nie tylko w kontekście tego, co do tej pory robiłeś, ale również branży, w jakiej pracowałeś. Przyjrzyj się rynkowi pracy. Czy branża, w której pracowałeś dobrze prosperuje? Jeśli tak, to może warto aplikować na pokrewne stanowiska w ramach tej samej branży. A może to z branżą jest problem? Jeśli tak, to poszukaj analogicznych stanowisk, ale w zupełnie innych specjalizacjach.
- Proaktywnie napisz do najbliższej konkurencji – jeśli byłeś na wysokim stanowisku w danej firmie, to skontaktuj się z jej bezpośrednią konkurencją. Być może będą chcieli mieć na pokładzie osobę, która przyczyniała się do sukcesu konkurencji. Zrób tak tylko wtedy, kiedy możesz faktycznie wykazać, że Twoja praca przekładała się na zyski bądź efektywność.
- Całkowite przebranżowienie – trudna opcja (zwłaszcza w Polsce), ale nie niemożliwa. Dobrym polem są specjalizacje w nowopowstających zawodach i obszarach, w których jeszcze niewiele osób ma doświadczenie. Poszukaj informacji, co jest w Twojej branży najbardziej poszukiwane. Bardzo dużo nowych możliwości oferuje Internet i choć osobom w średnim wieku trudniej w nim zaistnieć, to rynek będzie potrzebował osób, które zrozumieją potrzeby konsumentów w tym przedziale wiekowym.
Zmiana psychologiczna
To najtrudniejszy obszar dla osób w średnim wieku, które nagle zaczynają borykać się z ogromną zmianą w swoim życiu. Jak można sobie pomóc? Mamy na to kilka sposobów:
- Szukaj wsparcia – zarówno w rodzinie jak i wśród obcych ludzi (grupy wsparcia). Rozmawiaj z najbliższymi i zamiast udawać, że nic się nie stało, mów otwarcie o tym, w jakiej jesteś sytuacji i jak się z tym czujesz. Dzięki temu łatwiej będzie zmienić wasz styl życia, a ponadto łatwiej przyjdzie radzić sobie z przeciwnościami, jeśli poczujesz, że nie jesteś sam.
- Znajdź zajęcie dodatkowe – może to być opieka nad domem, by odciążyć partnera, nowe hobby czy wolontariat. Grunt, by dawało poczucie satysfakcji i spełnienia, sprawiało, że nadal będziesz czuć się potrzebny.
- Zacznij uczyć się czegoś nowego – może to być kurs doszkalający bądź nauka w domu we własnym zakresie. Grunt, byś miał poczucie tego, że się nadal rozwijasz. To przyda się również podczas rozmów kwalifikacyjnych.
- Czytaj książki osób, które były w podobnej sytuacji bądź omawiają podobne doświadczenia. Zobacz, jak poradzili sobie inni. Być może znajdziesz w tych historiach siłę bądź inspirację do zmiany.
- Jeśli to konieczne, idź po pomoc do coacha (jeśli większym problemem jest zmiana zawodu bądź rodzaju kariery) bądź do psychologa (jeśli większym problemem jest zmiana psychologiczna).
- Ciesz się małymi rzeczami – każdą drobnostką. Nawet tym, że świeci słońce. To przez to, że nie potrafimy docenić tego, co mamy, tak często czujemy się źle.
Pamiętaj, że jedynie nie tracąc nadziei i zachowując aktywność możesz znów wrócić do gry.