Co to są kompetencje pracownicze?

Kompetencje – kluczowe pojęcie w procesie budowania kariery. Od tego jakie mamy kompetencje zależeć będzie to, jak będziemy radzić sobie na określonym stanowisku, w określonej firmie. Co tow zasadzie są te osławione kompetencje pracownika?

Kompetencje – definicja

Teoretyczna wiedza,  praktyczne umiejętności oraz cechy osobowe to istota kompetencji. Mówiąc inaczej, jest to zbiór tego co pracownik umie zrobić, zarówno w zakresie wiedzy na temat tego co trzeba wykonać,  jak wykonać oraz psychologicznego nastawienia do zadania (czyli tego, w jaki sposób pracownik działa wykonując zadanie). Kompetencje to nie tylko same umiejętności ani też nie są to jedynie cechy osobowości – to połączenie tych rzeczy, które w efekcie dają nam zróżnicowanie między poszczególnymi pracownikami (i to, że jedna osoba wykona swoje zadanie doskonale a inna nieco gorzej).

Rodzaje kompetencji

Kompetencje można podzielić na kompetencje miękkie i kompetencje twarde – pierwsze odnoszą się do umiejętności osobistych, cech charakteru, tego jacy jesteśmy, w jaki sposób postrzegamy otoczenie, jak działamy. Drugie – kompetencje twarde – to nasze konkretne umiejętności, które można nazwać technicznymi – znajomość języków, umiejętność obsługi komputera, wiedza na temat procesów zarządzania czy budowy określonego urządzenia.

Na każdym stanowisku, dla pracodawcy liczą się określone kluczowe kompetencje. Jest to zbiór tych umiejętności twardych oraz cech pracownika, które pozwalają mu na efektywnie wykonywanie pracy na określonym stanowisku. Przykładowo, kluczowe kompetencje dla programisty w zespole programistycznym, będą obejmować kompetencje twarde  – umiejętność tworzenia oprogramowania w określonych językach programowania i przy wykorzystaniu takich a nie innych narzędzi, oraz kompetencje miękkie, takie jak np. umiejętność pracy w zespole, zdolność do kompromisu, dobra komunikacja z innymi programistami, terminowość, elastyczność. Nie ma jednego określonego zbioru umiejętności dla określonego zawodu. Kluczowe kompetencje dla bardzo podobnego stanowiska w różnych firmach mogą wyglądać nieco inaczej – zwłaszcza, jeśli chodzi o kompetencje miękkie. Przykładowo, w jednym zespole będzie liczyła się elastyczność i otwartość na zmiany (bo programiści często zmieniać będą  rodzaj wykonywanych zadań, a także będą wysyłani w delegacje zagraniczne i będą musieli przystosować się szybko do nowych warunków), a w innej firmie, kluczowe kompetencje pracownika będą obejmować odporność na nużące, monotonne zadania i samodzielność pracy (gdyż zadania będą podobne, a pracownik będzie pracować zdalnie, bez dużego nadzoru).

Dlaczego warto znać swoje kompetencje osobiste?

• Przede wszystkim, wiedza na temat własnych umiejętności pozwala nam tak budować ścieżkę kariery, by jak najlepiej wykorzystać swoje mocne strony. Nie tracimy wtedy czasu na to, by szukać pracy w obszarach, w których nie jesteśmy w stanie, na danym etapie rozwoju osiągnąć sukcesu.
• Wiedza na temat tego jakie kompetencje jeszcze trzeba rozwinąć pozwala też na dobór odpowiednich szkoleń i kursów,które pozwalają zwiększyć swoją efektywność jako pracownika a tym samym lepiej prezentować się na rynku pracy.
• W ramach samego procesu rekrutacji, kompetencje zawodowe i umiejętność ich rozpoznania pozwalają lepiej zaprezentować się podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Wyszczególnienie własnych kompetencji i przekazanie tej wiedzy pracodawcy sprawia, że stajemy się bardziej atrakcyjnym kandydatem na rynku pracy.

Rozwój kompetencji

Kompetencje pracownicze nie są stałe – podlegają rozwojowi w miarę jak uczymy się nowych rzeczy i jak zmienia się nasza osobowość. Mogą też podlegać wygaszeniu – kiedy np. nie wykorzystujemy wiedzy w jakimś obszarze i po jakimś czasie zapominamy jak coś zrobić.