Jak wykorzystać storytelling do motywowania pracowników?

Wprawdzie wydawać by się mogło, że historia i biznes to połączenie na kształt kwiatka i kożucha, to jednak okazuje się, że umiejętne jej tworzenie może okazać się przydatne również w pracy menedżera. Jak wykorzystać storytelling w motywowaniu pracowników?

Jeszcze do niedawna akademickie podejście do zarządzania kazało zakładać, że w podejmowaniu decyzji menedżerowie i pracownicy kierują się przede wszystkim logiką, bazując na faktach i danych, jakie pozostają w ich dyspozycji. Tymczasem doświadczenie już niejednokrotnie pokazało, że logiczne wytłumaczenie zupełnie banalnej zmiany w zespole, jak chociażby przydział nowych miejsc przy biurkach, nie zawsze wiąże się z natychmiastową akceptacją zainteresowanych. Podobnie dzieje się przy komunikowaniu nowego planu motywacyjnego czy transformacji kultury organizacyjnej.

Bajka jako sposób na opór?

Mimo że opowiadanie historii większości z nas przywołuje na myśl czasy dzieciństwa, to jednak ciekawych opowieści chętnie słuchamy również w dorosłym życiu. Zalety i potencjał drzemiący w storytellingu, czyli wprawnym tworzeniu i przekazywaniu historii dostrzegają już nie tylko spece od marketingu, ale także menedżerowie. Przełożeni stają się bardziej świadomi tego, że stanowcze wydawanie poleceń, dokładne instrukcje czy nadzór nad każdym najmniejszym szczegółem nie pobudza motywacji pracowników. Wręcz przeciwnie – zwykle podcina im skrzydła, zniechęca do podejmowania inicjatyw i kreatywnego podejścia do poszukiwania rozwiązań problemów lub wręcz wywołuje niechęć. Angażująca opowieść pozwala na ominięcie typowego oporu, jaki pojawia się przy dyrektywnym podejściu do zarządzania.

Na co powinieneś zwrócić uwagę, jeśli chcesz wykorzystać w kontaktach z zespołem storytelling?

Jak zacząć tworzenie opowieści?

Przygotowując historie zacznij od ich szukania w doświadczeniu własnym lub osób w sytuacji podobnej do tej, w której znajdują się twoi słuchacze. Następnie posortuj je i wybierz te najważniejsze i najodpowiedniejsze dla celu projektu, które będziesz dalej formować. Aby stały się łatwe do opowiadania, dostosuj je do najważniejszych elementów storytellingu. Weź pod uwagę:

Cele perswazyjne – co odbiorcy mają wiedzieć (merytoryczne informacje), do czego mają być przekonani (postawy), jaka zmiana w ich zachowaniu ma wystąpić (działanie).

Kto będzie najlepszym bohaterem historii – czy jest to osoba, z którą odbiorcy mają się utożsamiać, czy może wręcz przeciwnie – antybohater, którego działania (lub ich brak) doprowadzą do katastrofy.

Scenariusz – w jakiej sytuacji poznamy bohatera, kto lub co będzie jego przeciwnikiem, na czym będzie polegać pierwsza porażka bohatera, czego dzięki temu się nauczy, jak wyglądać będzie „happy end”, co się wydarzy, jeśli nie podejmie działań.

Autentyczność i szczegóły – jeśli nie masz wprawy w tworzeniu historii perswazyjnych, lepiej trzymaj się tych prawdziwych – to złota zasada storytellingu. Pamiętaj jednak cały czas, że opowieść ma służyć konkretnej zmianie postaw. Pomyśl, jakie niuanse ją ożywią, a jakie tylko rozmyją jej przekaz.

Wartości – dobra historia nie tylko powoduje uśmiech na twarzach odbiorców. Pobudza też wyobraźnię, by wreszcie złapać za serce. Nie opowiadaj tylko, co się wydarzyło, ale zadbaj też o wyższe poziomy logiczne (np. wg modelu Diltsa) – odpowiedz na pytania: dlaczego bohater wyruszył w swoją drogę, czego się nauczył, jak zmieniły się jego przekonania, kim stał się w trakcie?

Trudności to podstawa

Jeśli chcesz, żeby twoja opowieść zyskała oraz utrzymała uwagę odbiorców, a docelowo zaangażowała pracowników w dany projekt czy wdrażanie zmiany, spraw, by ich zainteresowała emocjonalnie i intelektualnie. Aby tak się stało, daj im możliwość utożsamienia się z główną postacią, jej wartościami i punktem widzenia. Ważne, by opowiadana historia była bliska ich życiu, by mogli w niej odnaleźć siebie, swoje codzienne problemy i wyzwania, w obliczu których stają.

Ważne też, by przekaz i motywy, które stoją za postępowaniem bohatera, były proste do zidentyfikowania i zrozumienia, a zarazem wiarygodne.

Choć mogłoby wydawać się, że bajki i biznes to dwa różne światy, coraz częściej menedżerowie kształcą podczas szkoleń właśnie umiejętność opowiadania historii, by wykorzystywać ją podczas kontaktu z członkami swoich zespołów. Dzięki umiejętnie dostosowanemu do realiów biznesu modelowi historii perswazyjnej możesz inspirować pracowników i działać na ich wyobraźnię. W klasycznej historii mamy np. dzielnego rycerza na białym koniu, którego celem jest ręka księżniczki i pół królestwa, a na drodze do ich osiągnięcia stoi zły smok, którego trzeba pokonać. W realiach firmowych można wyobrazić sobie w tej ostatniej roli chociażby bierny zespół, który przestał już szukać wyjścia z obecnego impasu w kontaktach z innymi działami. Nagle jeden z jego członków mówi „DOŚĆ!”, wstaje od swojego biurka, szybkim krokiem przechodzi do drukarki, z której zgarnia jeszcze ciepły raport i bez pytania wchodzi do pokoju swojego szefa, rzucając mu dokumenty na biurko… Szef patrzy zdziwiony, potem zaczynają rozmawiać…

Źródło: eGospodarka.pl