W Polsce dominuje umowa na czas określony
Coraz częściej, po okresie próbnym pracodawcy proponują umowę na czas nieokreślony – o umowie o pracę na czas nieokreślony Polacy powoli zapominają. Jednakże nawet umowa na czas określony wydaje się nie być taka zła w dobie umów cywilno – prawnych, czyli dzieła i zlecenia.
Z badań aktywności ekonomicznej ludności (BAEL) wynika, że 27% Polaków pracuje w oparciu o umowę na czas określony. W całej Unii odsetek takich umów jest znacząco mniejszy i wynosi 14%. Z danych Eurostatu za 2009 rok wynika, że poza Polską umowy na czas określony kochają również pracodawcy w Hiszpanii (24%) i Portugalii (22%). Skąd niechęć pracodawców do zatrudniania pracowników na czas nieokreślony?
Przede wszystkim z problemów jakie rodzi rozwiązanie takiej umowy o pracę. Po pierwsze pracodawca musi podać pracownikowi powód rozwiązania umowy na czas nieokreślony – przy umowie czasowej nie ma tego obowiązku. Wystarczy dać pracownikowi wypowiedzenie i nie trzeba mówić już (ani pisać nic więcej). Taka forma pozwala pracodawcom na zwalnianie pracowników z powodów, które trudno byłoby w sądzie pracy uznać za słuszne. Innym powodem niechęci do umów na czas nieokreślony jest długość okresu wypowiedzenia, która może wynosić nawet trzy miesiące. Co to oznacza dla pracodawcy? Otóż w sytuacji gorszej koniunktury, nie może się on pozbyć niepotrzebnego w tym momencie pracownika i zaoszczędzić. A przecież jasnym jest, że większość pracowników, którzy otrzymają wypowiedzenie, nie będzie już przez pełne trzy miesiące wypowiedzenia pracować równie efektywnie jak wcześniej.
Umowy czasowe to jednak broń obosieczna – dwa tygodnie okresu wypowiedzenia zawarte w umowie sprawiają, że pracownik nie czuje się związany z firmą i jej opuszczenie nie stanowi dla niego problemu – w końcu to tylko dwa tygodnie. Pracodawca, jeśli otrzyma od pracownika wypowiedzenie, z reguły nie będzie w stanie zdążyć w tym czasie znaleźć kolejnej osoby na powstały wakat.
Czy wzrost umów czasowych doprowadzi do zmniejszenia przywilejów pracownika zatrudnionego na umowie na czas nieokreślony, po to by taka forma zatrudnienia była dla pracodawcy bardziej atrakcyjna? Czas pokaże, jednak czy po zabraniu przywilejów, umowa stała będzie atrakcyjna dla pracownika?