Umowa na czas wykonania określonej pracy – czym się różni od umowy na czas określony?
Umowa na czas wykonania określonej pracy najczęściej dotyczy tzw. pracowników tymczasowych. Jest ona uznawana za umowę terminową, ale między nią a umową na czas określony istnieje kilka zasadniczych różnic, z których warto zdawać sobie sprawę.
Umowa na czas wykonania określonej pracy jest umową podpisywaną z pracownikiem, który ma wykonać określone zadanie bądź zadania – na przykład przeprowadzić wdrożenie określonego systemu IT w danej firmie, znaleźć lokal na siedzibę sklepu i doprowadzić go do momentu otwarcia sklepu, wykonać zbiór owoców, przeprowadzić określone badania i wykonać analizę itd. Nie ma w niej określonego czasu trwania, bo nie wiadomo, jak długo to zadanie potrwa. Umowa trwa dotąd, dopóki zadanie nie zostanie zrealizowane. To wykonanie zadania nie może być uzależnione od pracodawcy – czyli nie można zawrzeć umowy na zadanie w postaci realizacji zamówień (i zakończyć ją, kiedy pracodawca przestanie mieć zamówienia). Przy podpisywaniu umowy pracownik (oraz pracodawca) ponosi ryzyko tego, że wykonanie zadania zajmie dłużej bądź krócej.
Co powinna zawierać umowa na wykonanie określonej pracy?
Tak jak w przypadku standardowej umowy o pracę na czas określony lub nieokreślony, umowa musi zawierać:
- Oznaczenia obu stron (kto z kim zawiera umowę)
- Datę zawarcia umowy
- Warunki wykonywania pracy (np. gdzie będzie wykonywana)
- Dokładne określenie rodzaju zadania, jakie ma zrobić pracownik
- Wynagrodzenie za wykonanie pracy i sposób jego wypłacania
Ile umów na wykonanie określonej pracy można zawrzeć z pracownikiem ?
W zasadzie prawo nie ogranicza ilości umów zawieranych na wykonanie określonej pracy w taki sposób jak ograniczona jest możliwość zawierania umów na czas określony. W teorii zatem można podpisać kilka umów z jednym pracownikiem „pod rząd”. Jeśli jednak istnieje podejrzenie, że pracodawcy zawiera te umowy po to, by ominąć prawo (i nie podpisywać umowy na czas nieokreślony) to pracownik w przypadku sprawy sądowej wygrałby proces (tak się może zdarzyć np. wtedy, kiedy pracodawca zawiera umowę z rekruterem na znalezienie pracownika. Tyle, że pracowników poszukuje się niemalże non stop i po znalezieniu jednego, natychmiast pracodawca zleca znalezienie kolejnego).
Czy można wypowiedzieć umowę na wykonanie określonej pracy?
Teoretycznie nie – po to zawiera się taką umowę, by praca została wykonana. Są jednak sytuacje, w których może dojść do rozwiązania umowy. Są to następujące sytuacje:
- Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron (kiedy obie strony zgodnie stwierdzają, że pracownik nie musi kończyć zadania),
- Upadłość pracodawcy, likwidacja zakładu pracy (za dwutygodniowym wyprzedzeniem)
- Bez wypowiedzenia z winy pracownika (art. 52 § 1 K.p.),
- Bez wypowiedzenia z winy pracodawcy (art. 55 K.p.),
- Bez wypowiedzenia z przyczyn niezawinionych przez pracownika (art. 53 § 1 K.p.)
Co ciekawe, nawet jeśli pracodawca zamieści w umowie na czas wykonania określonej pracy klauzulę o możliwości rozwiązania umowy za wypowiedzeniem, to zapis taki jest nieważny – aby możliwe było rozwiązanie umowy, zgodę musza wyrazić obie strony (porozumienie stron).
W przypadku rozwiązania tej umowy przez pracodawcę w sposób niezgodny z przepisami prawa pracy, pracownik może dochodzić odszkodowania za czas jaki umowa powinna trwać (co jest o tyle trudne do określenia, że umowa taka nie zawiera daty końcowej). Nie może to być zatem okres dłuższy niż 3 miesiące.
Jak naliczany jest urlop w przypadku takiej umowy?
Tak samo, jak w przypadku każdej innej umowy – istotny jest wymiar urlopu jaki przysługuje pracownikowi (20 – 26 dni). I za każdy miesiąc przysługuje mu 1/12 wymiaru czasu pracy jeśli pracuje w wymiarze 40 godzin tygodniowo (pełny etat). Po zakończeniu umowy – jeśli pracownik nie wykorzystał urlopu w trakcie trwania stosunku pracy – pracownikowi należy się ekwiwalent.
Czy czas przepracowany na takiej umowie wlicza się do stażu pracy?
Oczywiście – zarówno do emerytury jak i do wymiaru urlopu.
Co dzieje się, kiedy kobieta z umową na czas wykonania pracy zajdzie w ciążę?
W tym przypadku, pracownica nie jest chroniona (tak jak w przypadku umowy terminowej) Ponieważ zawarła umowę na wykonanie określonego zadania, po jego wykonaniu, umowa przestaje być ważna, bo przedmiot umowy przestał „funkcjonować”. Pracodawca nie musi zatem przedłużać umowy do dnia porodu.
Ochrona emerytalna w przypadku umowy na czas wykonania pracy.
Jeśli w trakcie trwania umowy o pracę na czas wykonania określonego zadania, pracownik wejdzie w okres ochrony emerytalnej, to mimo tego, po zakończeniu wykonywania zadania, umowa przestaje obowiązywać. Pracodawca nie musi zatem przedłużać umowy.
Rozwiązanie umowy w przypadku choroby pracownika.
W przypadku umowy na czas określony (z klauzulą dopuszczającą jej rozwiązani) lub umowy na czas nieokreślonym pracodawca nie może rozwiązać umowy w przypadku choroby pracownika lub w momencie, kiedy ten pozostaje na urlopie. Umowy na czas wykonania określonej pracy nie obowiązują te obostrzenia. Jeśli zadanie zostanie wykonane, to umowa przestaje obowiązywać niezależnie od tego, czy pracownik jest chory, na urlopie, czy jak wcześniej wspomniano w wieku emerytalnym lub w ciąży.
Główne korzyści umowy na czas wykonania określonej pracy dla pracodawcy:
- Bezpieczna, jeśli istnieje ryzyko długotrwałej choroby pracownika, ciąży , lub osoba jest w wieku przedemerytalnym,
- Nie niesie ryzyka, jeśli nie wiadomo ile potrwa wykonanie zadania (w przypadku umowy na czas określony, jeśli zadanie się przedłuży i pracodawca podpisze druga umowę o pracę, a następnie zadanie znów się przedłuży, to kolejna umowa musi już być na czas nieokreślony). W przypadku omawianej umowy, pracownik pracuje dotąd, dopóki zadanie nie zostanie wykonane i umowa nie musi być dodatkowo przedłużana.
