Czy mogę zostać zwolniony bez powodu?

Dostałeś wypowiedzenie? Szef nie podał żadnego powodu zwolnienia? Czy można zwolnić pracownika bez powodu?

I tak i nie. Wszystko zależy od tego jaką masz formę umowy oraz od tego, co można uznać za powód.

Kiedy pracodawca musi podać powód zwolnienia pracownika z pracy?

Prawo pracy wymaga uzasadnienia przyczyny rozwiązania umowy o pracę w sytuacji, w której pracownik był zatrudniony na czas nieokreślony. W takiej sytuacji, w świadectwie pracy podaje się powód zwolnienia pracownika, który może leżeć po stronie pracodawcy (np. likwidacja stanowiska pracy lub zmiana struktury organizacyjnej) lub po stronie pracownika (np. nienależyte wykonywanie obowiązków, niezadowalające wyniki w porównaniu z innymi pracownikami, długotrwała choroba itp.) Pracownik na umowie na czas nieokreślony jest przez Prawo Pracy chroniony przed nieuzasadnionym zwolnieniem – czyli jeśli np. pracodawca poda, że przyczyną zwolnienia jest likwidacja stanowiska pracy, a następnie zacznie szukać osoby na takie samo stanowisko, to zwolniony pracownik może się od wypowiedzenia odwołać (i jeśli wygra sprawę w sądzie, zostać przywrócony lub otrzymać odszkodowanie). Pracodawcy mają tu jednak pewną furtkę – otóż powodem zwolnienia może być „utrata zaufania do pracownika” – co w praktyce sprowadza się do wszystkiego a linia obrony pracownika jest tu dość trudna.

Kiedy pracodawca nie musi podawać powodu zwolnienia?

Kiedy rozwiązuje umowę zawartą na czas określony (oczywiście, jeśli ta umowa zawiera taką możliwość). W takiej sytuacji, pracodawca może podać powód, ale nie musi tego robić i pracownik pozostaje w takiej sytuacji bez wyjaśnienia (co może skutkować poczuciem, że zostałem zwolniony bez powodu). Warto jednak pamiętać o tym, że jakiś powód zwolnienia zawsze jest – czyli nawet jeśli pracodawca go nie ujawnia, to nigdy nie jesteśmy zwalniani bez żadnego powodu – po prostu go nie znamy. Powód ten, może leżeć po naszej stronie (np. jesteśmy pracownikiem kłótliwym, który nie potrafi dogadać się z innymi i szef nie chce nam tego mówić, żeby się nie kłócić), lub po stronie pracodawcy (częstym wybiegiem przy umowach na czas określony z długim okresem trwania jest nie podawanie przyczyn w postaci likwidacji stanowiska pracy lub innych przyczyn leżących po stronie pracodawcy. W takiej sytuacji, pracodawca musi wypłacić pracownikowi odprawę, ale jeśli nie powie mu o tym, że przyczyna zwolnienia leży po stronie pracodawcy, to pracownik może nie wpaść na to, że należy mu się odprawa i w efekcie pracodawca oszczędza.