Zaświadczenie o niekaralności – wymóg czy widzi mi się pracodawcy?
„Do dokumentów aplikacyjnych proszę dołączyć jeszcze zaświadczenie o niekaralności” – czy każdy pracodawca ma prawo żądać od nas takiego zaświadczenia? I skąd takie zaświadczenie wziąć? Czy można je napisać samemu?
Przede wszystkim musimy rozróżnić zaświadczenie (lub orzeczenie) o niekaralności od oświadczenia o niekaralności. Oświadczenie piszemy sami (wzory są dostępne w Internecie) , orzeczenie zaś, zdobywamy w Krajowym Rejestrze Karnym. Na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości znajdziecie plik z wykazem wszystkich biur i punktów informacyjnych KRK, w których można składać prośbę o uzyskanie zaświadczenia. Koszt wydania takiego dokumentu to 50 zł. Zaświadczenie ważne jest 6 miesięcy od daty wydania.
Nie każdy pracodawca może żądać orzeczenia o niekaralności. To, czy takich danych można żądać wyraźnie precyzują przepisy. Jeśli więc pracodawca chce otrzymać zaświadczenie, warto sprawdzić, czy ma do tego prawo (można go po prostu zapytać, z jakiego przepisu wynika jego zainteresowanie naszą niekaralnością) – jeśli nie ma, to można mu takich danych nie przedstawiać, a jednocześnie oskarżyć o dyskryminację.
O zaświadczenie występuje się na dwa sposoby – może to zrobić pracodawca – wtedy musi określić we wniosku powody dla których żąda zaświadczenia (i może to robić tylko wtedy, kiedy pozwalają mu na to przepisy). Zaświadczenie może też uzyskać każdy o sobie samym na swój własny wniosek. Takie orzeczenie można oczywiście potem wręczyć pracodawcy (wraz z oświadczeniem zgody na przetwarzanie tych danych od pracodawcy – w innym przypadku, pracodawca nie może takiego zaświadczenia u siebie przechowywać).
W praktyce więc, każdy pracodawca, który będzie chciał otrzymać zaświadczenie o niekaralności, może o nie poprosić pracownika (ryzykując sprawę w sądzie pracy o dyskryminację, jeśli nie ma do tego prawa). Pracownik, nie musi tego zaświadczenia przedstawiać, jeśli nie ma podstawy prawnej (ale w praktyce, jeśli tego nie zrobi, to traci szansę na zatrudnienie).
