Mniej niż najniższa krajowa na etacie – kiedy tak można?

Wynagrodzenie minimalne w 2012 roku wynosi 1500 zł brutto (co daje nam 1111,86 zł netto czyli na rękę przy standardowych kosztach uzyskania przychodu). Pracownik, który nie otrzyma od pracodawcy wynagrodzenia przynajmniej w tej wysokości (liczą się tu również dodatki w postaci premii, wynagrodzenia chorobowego, dodatków do wynagrodzenia – np. stażowe) może domagać się uzupełnienia wynagrodzenia do wysokości najniższej krajowej. Są jednak sytuacje, w których tego wyrównania nie otrzyma- pracodawca w świetle prawa może bowiem płacić mniej niż minimalne wynagrodzenie. Kiedy?

Sytuacje w których można pracownikowi zapłacić mniej niż najniższa krajowa są w zasadzie dwie:

Pierwszy rok pracy

Ustawa o wynagrodzeniu minimalnym za pracę z dnia 10 października 2002 r. ustala w art. 6 pkt 2, że „Wysokość wynagrodzenia pracownika w okresie jego pierwszego roku pracy, z zastrzeżeniem ust. 3, nie może być niższa niż 80% wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.”- oznacza to, że osobie, która podejmuje pracę po raz pierwszy, przez pierwszy rok pracy można zapłacić 80% minimalnego wynagrodzenia czyli obecnie 1200 zł brutto. Przepisy te obowiązują od 01.01. 2006 roku (wcześniej, pracodawca w II roku pracy mógł zapłacić 90% minimalnego wynagrodzenia – teraz musi już wyrównać do 100% minimalnego wynagrodzenia).

Punkt 3 ustawy mówi, że „Do okresu, o którym mowa w ust. 2, wlicza się wszystkie okresy, za które była opłacana składka na ubezpieczenie społeczne lub zaopatrzenie emerytalne, z wyłączeniem okresów zatrudnienia na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego” – co to znaczy? Otóż jeśli nawet masz na koncie 5 lat doświadczenia zawodowego, ale było to doświadczenie zdobywane w ramach umowy cywilno – prawnej (np. umowa zlecenie lub umowa o dzieło) , pracodawca nadal może ustalić wynagrodzenie na poziomie 80% najniższego wynagrodzenia.

W umowie o pracę, pracodawca nie musi wpisywać żadnych dodatkowych informacji ani podstawy prawnej, która pozwala na zatrudnienie pracownika z wynagrodzeniem na poziomie 80% najniższej krajowej. Musi jednak pamiętać o tym, by w sytuacji w której minie mu rok pracy, wynagrodzenie podnieść.

80% wynagrodzenia minimalnego można płacić pracownikowi przez pierwszy rok jego pracy – nie oznacza to ani roku kalendarzowego, ani też nie blokuje kolejnym pracodawcom pracownika ustalenia 80% poziomu wynagrodzenia minimalnego. W praktyce – jeśli np. byłeś zatrudniony od czerwca do końca sierpnia 2011 roku na okresie próbnym na umowę o pracę (z wynagrodzeniem 2000 zł brutto), następnie pracodawca nie podjął z Tobą dalszej współpracy. Do marca 2012 roku byłeś nie zatrudniony, a od 1 kwietnia podejmiesz pracę, twój nowy szef przez 9 miesięcy może wypłacać ci wynagrodzenie w kwocie 1200 zł brutto.

Zatrudnienie na niepełny wymiar godzin

Jeśli pracownik zatrudniony jest na część etatu, to przysługuje mu wynagrodzenie w wymiarze nie niższym, niż odpowiednia część najniższego wynagrodzenia. Przykładowo, jeśli pracownik został zatrudniony na 6/8 etatu, przysługuje mu 1125 zł brutto wynagrodzenia (75%)