Stress interview
Szczególny rodzaj prowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej, w której celowe jest wprowadzanie nerwowej atmosfery, to tzw. stress interview (niestety, w Polsce nie mamy własnego odpowiednika tego pojęcia – najczęściej spotykanym jest „rozmowa pod wpływem stresu”).
Bardzo często kandydaci, którzy przychodzą na spotkanie rekrutacyjne, mają poczucie, że każda jedna sytuacja – nawet prośba o zajęcie miejsca – jest już testem. Choć osoba rekrutująca zwraca uwagę na wszystko co kandydat robi, nie ocenia z reguły i nie analizuje szczegółowo, czy kandydat popatrzył w stronę okna, wchodząc do pokoju. Pytanie o to, czy kandydat się czegoś napije, też jest z reguły zwykłą uprzejmością.
Co to jest stress interview?
Jest to taki sposób prowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej, by stworzyć sytuację napięcia emocjonalnego i zdenerwowania i sprawdzić, jak kandydat w takich warunkach sobie poradzi. Metoda obserwacji jest znacznie lepsza niż zadanie pytania „jak Pan radzi sobie ze stresem?”.
Kiedy stosuje się stress interview?
Całość lub elementy wywiadu typu stress interview stosuje się przy rekrutacji na stanowiska wymagające dużej odporności na stres. Takie stanowisko to np. windykator, przedstawiciel handlowy, makler, niektóre stanowiska kierownicze. Wprowadzanie elementów stresu przy rekrutacji na stanowiska, na których poziom stresu jest z założenia niezbyt wysoki, to spory błąd. Nie pozwala dostrzec prawdziwych kompetencji kandydata.
Jak denerwuje się kandydata?
Kandydata można zdenerwować na wiele sposobów. W praktyce albo denerwuje się go „po całości”, albo zaprasza do odegrania określonej scenki, np. sytuacji windykowania klienta. W przypadku scenek osoba rekrutująca staje się irytująco – drażniąca dopiero w trakcie scenki, choć najlepszym rozwiązaniem z punktu widzenia efektywności wywiadu rekrutacyjnego byłoby zaproszenie osoby trzeciej do odegrania takiej scenki. Jeśli osoba rekrutująca chce zdenerwować kandydata niemalże od samego początku, może:
- Nie odzywać się przez pierwsze 5 minut rozmowy,
- Udawać, że czyta SMSy w telefonie, podczas gdy kandydat mówi,
- Ziewać lub udawać że zasnęła,
- Wyśmiewać się z miejsca pochodzenia kandydata, jego byłej firmy, nazwiska itd.
Jak przygotować się do stress interview?
Przede wszystkim warto przypomnieć sobie wszystkie techniki, jakie zwykle służą nam do powstrzymania stresu, by zamiast paniki zastosować je na spotkaniu. Przy rekrutacji na stanowiska, na których ważna jest wysoka odporność na stres, można założyć, że przynajmniej część rozmowy będzie prowadzona „agresywnie” – nie dajmy się więc zaskoczyć. Jeśli nie uda Ci się przejść z sukcesem stress interview, nie martw się – prawdopodobnie dobrze się stało. Czy na pewno chciałbyś pracować w tak ogromnym stresie, z którym nie umiesz sobie poradzić?
Czy stress interview to metoda skuteczna?
Nie ma jednoznacznych badań, czy stress interview pozwala dobrze ocenić kompetencje kandydata do radzenia sobie z sytuacjami stresowymi. Podczas rozmowy kwalifikacyjnej motywacja kandydata oraz sytuacja, w jakiej się znalazł będą inne od sytuacji stresowej, z jaką będzie musiał sobie radzić w pracy. Choć pewne wzorce zachowania pozostaną podobne, może okazać się, że pracując np. w windykacji, kandydat będzie radził sobie dobrze, bo np. walczy nie o swoje, lecz o firmowe pieniądze. Kiedy jednak podczas rozmowy ma walczyć o to, jak wypadnie, stres sprawi, że poradzi sobie z sytuacją gorzej.
Problemy ze stress interview
Niestety, jak każda metoda, także i stress interview ma swoje wady. Najczęstszą jest brak właściwego przygotowania osoby rekrutującej do prowadzenia takiego wywiadu. Trzeba dużego doświadczenia i opanowania, by móc odgrywać rolę stresora i nie każdy to potrafi. Bywa tak, że elementy stress interview wprowadza się tam, gdzie takie kompetencje nie są potrzebne. Efektem jest próba sprawdzenia kandydata na okoliczność niepotrzebnych umiejętności i wprowadzenie go w taki stan, że tych potrzebnych nie da się zaobserwować. Taki błąd popełniają często osoby bez dużego doświadczenia w rekrutacji oraz początkujący w HR psycholodzy.
