Przestępstwa korporacyjne – kto je popełnia?

Łapówki, kradzież służbowego mienia, sprzedaż tajemnic firmy – to niektóre z możliwości popełnienia przestępstw w miejscu pracy. Przestępstwa korporacyjne, choć rzadko się o nich mówi, są dość częste – zwłaszcza w dużych organizacjach, gdzie kuleje system kontroli pracowników, co w efekcie stwarza pracownikom okazje do nadużyć. Powszechnie uważa się, że pracownicy starsi stażem i na wyższych stanowiskach są bardziej lojalni niż młodzi i niedoświadczeni – czy to prawda? Kto najczęściej kradnie i dokonuje nadużyć w firmach?

Jak podaje firma Midot (oferująca narzędzia do oceny rzetelności i etyki zawodowej pracowników), nie jest prawdą twierdzenie, że przestępstwa w firmie są domeną osób młodych. Zaledwie 17% pracowników młodszych stażem to sprawcy przestępstw. Prawie połowa nadużyć, popełniana jest przez osoby mające powyżej 40 lat.

Długość stażu pracy w jednej organizacji, również nie gwarantuje uczciwości. Co czwarte przestępstwo popełniane jest przez managerów, którzy w firmie obecni byli przez dekadę. (W przypadku 75% przestępstw, pracownicy pracowali w firmie dłużej niż 3 lata – a więc zaledwie co czwarte popełniane jest przez „świeżynkę”.

Podejrzewa się, że taki trend wynika z tego, że pracownik który jest bardzo dobrze obeznany z mechanizmami działania korporacji, zna jej słabe i mocne punkty i wie, w jaki sposób dopuścić się nadużycia tak, aby zminimalizować ryzyko wykrycia. Pracownik młody stażem, nie ma jeszcze takiej jasności, rzadziej więc będzie ryzykował.

KPGM przeprowadziło analizę tego, czy i w jaki sposób kultura organizacji przyczynia się do zwiększania ryzyka oszustw dokonywanych przez pracowników. Okazało się, że i owszem – cynizm oraz niskie morale mogą spowodować wzrost nieuczciwych zachowań (tak uważa przynajmniej 75% pracowników). To co sprzyja nieetycznemu zachowaniu to również podwójna moralność managerów – 40% badanych potwierdza, że są managerowie, którzy akceptują nieetyczne zachowania biznesowe dopóty, dopóki sprzyjają one interesom firmy. Pracownik zaś, zmuszony do nieetycznych zachowań w pracy, będzie w stanie z większą łatwością wytłumaczyć i zracjonalizować sobie własne nieetyczne zachowanie wobec firmy w której pracuje. Dla co czwartego pracownika, usprawiedliwieniem nieuczciwości mogą być nierealistyczne cele stawiane przez kierownictwo. Jak więc widać, przynajmniej częściowo winę za nieuczciwość pracowników, ponoszą same firmy.